Akụkọ

Na mbụ, akwa ahụ bụ akwa ígwè nkịtị. Iji gbochie onye ọrịa ahụ ka ọ daa n'àkwà, ndị mmadụ na-etinye ụfọdụ ihe ndina na ihe ndị ọzọ n'akụkụ abụọ nke akwa ahụ. Mgbe e mesịrị, a na-etinye ihe nchebe na efere nchebe n'akụkụ abụọ nke ihe ndina ahụ iji dozie nsogbu nke onye ọrịa na-ada n'àkwà. Mgbe ahụ, n'ihi na ndị ọrịa na-ehi ụra kwesịrị ịgbanwe ọnọdụ ha ugboro ugboro kwa ụbọchị, karịsịa mgbanwe na-aga n'ihu nke ịnọdụ ala na ịdina ala, iji dozie nsogbu a, ndị mmadụ na-eji ígwè ọrụ nnyefe na ịma jijiji mee ka ndị ọrịa nọdụ ala dina ala. Nke a bụ akwa a na-ejikarị eme ihe ugbu a, a na-ejikwa ya karịa n'ụlọ ọgwụ na ezinụlọ.
N'ime afọ ndị na-adịbeghị anya, n'ihi mmepe nke usoro ịkwọ ụgbọala linear, ndị na-emepụta ihe na-eji nwayọọ nwayọọ na-eji ọkụ eletrik kama akwụkwọ ntuziaka, nke dị mfe ma na-azọpụta oge, ndị mmadụ na-etokwa ya nke ọma. N'ihe banyere ọrụ nlekọta ahụike nke ndị ọrịa, ọ nwetawo ọganihu na mmepe site na nọọsụ dị mfe iji nwee ọrụ nlekọta ahụike, nke bụ echiche na-eduga n'ịtụgharị ihe ndina ugbu a.
Na mgbakwunye na akwa ndị nkịtị, ọtụtụ ụlọ ọgwụ buru ibu nwekwara akwa eletrik, nke nwere ọrụ karịa akwa akwa ma dị mfe iji. Ọ ka mma maka ndị na-arịa ọrịa siri ike ma ọ bụ na-esiri ike ịkwaga, ka ha wee mee ka omume ha dị mfe kwa ụbọchị. Ọbụna akwa akwa ahụike kachasị mma ugbu a, n'ezie, ọ malitere n'ime oge ụfọdụ iji zụlite n'ọnọdụ dị ugbu a.